Wanneer jouw bedrijf verlies maakt, kunnen de rekeningen zo hoog oplopen dat je ze niet meer kunt betalen. Maar wat gebeurt er als jouw bedrijf failliet verklaard wordt in juridische en praktische zin? Welke stappen moeten dan ondernomen worden? En wanneer eindigt het faillissement? De wet die wordt benoemd in dit artikel is de Faillissementswet. Deze is te herkennen aan de afkorting; Fw.
Failliet zijn
Bij een faillissement is er sprake van insolventie. Dit is de staat dat een bedrijf zijn financiële verplichtingen niet meer kan nakomen. Als je de rekeningen niet meer kunt betalen of als er al schulden zijn die steeds meer oplopen, kan er op een eigen verzoek of op verzoek van de schuldeisers een faillissement worden aangevraagd. Het faillissement wordt uitgesproken door de rechtbank en het bedrijf is dan failliet verklaard (Art. 1 lid 1 Fw).
Failliet betekent dat je niet meer kunt voldoen aan de betalingsverplichtingen. De rechtbank verklaart jou failliet als zij ervan overtuigd zijn dat het ook niet meer lukt om aan de betalingsverplichtingen te voldoen (Art. 6 lid 3 Fw). Voor een faillissement moeten er meerdere schuldeisers zijn. Als er maar één schuldeiser is, kun je niet failliet verklaard worden.
Faillissement aanvragen
Een faillissement wordt aangevraagd door een verzoekschrift in te dienen bij de rechtbank. In een verzoekschrift vraag je aan de rechter om toestemming en een beslissing uit te spreken. Hiervoor moet je een goede reden geven en daarbij horen bewijsstukken (Art. 4 lid 4 Fw). Er moet door deze bewijsstukken blijken dat jouw bedrijf de rekeningen niet meer kan betalen en dat het bedrijf failliet dient te worden verklaard.
Na een faillissementsverklaring
Je hoeft niet alleen door dit traject te gaan. Er wordt na een faillissementsverklaring een curator aan jou gekoppeld. De curator zorgt ervoor dat er een overzicht komt van alle schuldeisers en de verschuldigde bedragen. De curator maakt het overzicht op een eerlijke manier. Er zijn schuldeisers die voorrang hebben, zoals bijvoorbeeld de Belastingdienst. De schuldeisers die voorrang hebben worden preferente schuldeisers genoemd. De curator gaat er ook voor zorgen dat er zoveel mogelijk geld binnen komt door spullen te verkopen.
Ook wordt er door de rechtbank een rechter-commissaris gekoppeld. Art. 64 Fw zegt: ´De rechter-commissaris houdt toezicht op het beheer en de vereffening van de failliete boedel. ´ De taken die de curator uitoefent, gebeuren dus onder het toezicht van de rechter-commissaris. De afwikkeling van het faillissement door de curator kan veel tijd in beslag nemen. Het kan 1 jaar of zelfs 3 jaar duren. Vaak wordt er een minimaal termijn van 6 maanden gegeven.
Beslaglegging
Zodra een bedrijf failliet wordt verklaard, neemt de curator de bedrijfsvoering over. Er wordt een beslag gelegd op het vermogen van het bedrijf. Dit houdt in dat je zelf geen beslissingen meer mag nemen over jouw bedrijf. Een faillissement gaat over hele het vermogen van het bedrijf, terwijl een beslag ook over een deel van het vermogen kan gaan.
Rangorde van schuldeisers
Zoals benoemd maakt de curator een overzicht van alle schuldeisers. Hij maakt dit overzicht in een bepaalde rangorde. Hoe hoger de rangorde, hoe eerder de schuldeisers de kans heeft om terugbetaald te worden. De rangorde wordt bepaald door welke soort schuld het is.
1e rang: boedelvorderingen
- Dit zijn de schulden/betalingen die ontstaan na dat het faillissement is uitgesproken. Zoals bijvoorbeeld het salaris van de curator.
2e rang: preferente vorderingen
- Dit zijn de vorderingen van de schuldeisers die voorrang hebben. Zoals bijvoorbeeld de werknemers van het bedrijf die nog loon uitbetaald moeten krijgen.
3e rang: concurrente vorderingen
- De andere schulden zijn de concurrente schulden. Dit zijn de schulden die ontstaan door het niet nakomen van een overeenkomst. Bijvoorbeeld het niet betalen van een factuur.
Er bestaan naast de genoemde rangen ook nog bijzondere en achtergestelde schuldeisers. De bijzondere schuldeisers worden ook wel separatisten genoemd. Dit zijn schuldeisers die de schuld direct mogen opeisen. Het gaat hier om een schuld van een hypotheekrecht of een pandrecht (Art. 3:279 BW). De achtergestelde schuldeisers zijn bijvoorbeeld familieleden of vrienden die geld hebben geleend aan de schuldeiser. Zij kunnen de schuld pas opeisen na alle andere schuldeisers. Vaak komt het dan voor dat er geen geld meer over is.
Verplichtingen tijdens faillissement
Er bestaan verplichtingen nadat je failliet bent verklaard:
- Je moet meewerken aan het faillissement en de bevoegdheid van beslissingen nemen aan de curator geven (Art. 105a lid 1 Fw).
- Inlichtingenplicht: Je bent verplicht om alle inlichtingen te geven die gevraagd worden (Art. 105 lid 1 Fw).
Het einde van een faillissement
Er zijn verschillende manieren hoe een faillissement kan eindigen. De meest voor de hand liggende is dat alle schuldeisers terugbetaald zijn en er geen schulden meer open staan. Maar vaak is dat niet het geval.
Niet genoeg geld
De curator heeft alles gedaan om zoveel mogelijk geld bij elkaar te krijgen om de schuldeisers te kunnen betalen. Maar uiteindelijk is er te weinig geld en worden sommige schuldeisers (meestal die met een lagere rangorde) niet betaald. De curator vraagt bij de rechtbank het einde van het faillissement aan met als reden een gebrek aan baten. Dit betekent niet dat de overige schulden niet meer bestaan. De schuldeisers kunnen de schulden, als deze niet verjaard zijn, na een periode weer proberen te innen. Kijk naar ons artikel ´Privé aansprakelijkheid bij ondernemen´ om ervoor te zorgen dat jouw privévermogen niet wordt aangetast.
Gezamenlijke overeenkomst met schuldeisers
De curator kan een akkoord voorstellen aan alle schuldeisers. Er wordt voorgesteld dat er een deel van de schuld wordt betaald tegen totale kwijtschelding. De schuld bestaat dan niet meer. De rechtbank moet dit akkoord goedkeuren. Hier hangt het ook af van de rangorde van de schuldeisers om te bepalen wie hoeveel terugbetaald krijgt.
Wanneer de rechtbank en de schuldeisers akkoord gaan met het voorstel, wordt er een slotuitdelingslijst gemaakt door de curator. Dit is een lijst waarop wordt geschreven hoeveel de schuldeisers betaald krijgen. Deze wordt gemaakt op rangorde van de schuldeisers. Wanneer de slotuitdelingslijst verbindend is geworden, eindigt het faillissement (Art. 193 lid 1 Fw).
Als de schuldeisers of de rechtbank niet akkoord gaan, wordt er door de rechtbank insolventie uitgesproken. De schuldeisers krijgen volgens de rangorde betaald. Wanneer alleen één of twee schuldeisers niet akkoord gaan, kan er door de schuldenaar bij de rechtbank verzocht worden een dwangakkoord te sturen. Hiermee kunnen schuldeisers worden gedwongen om toch akkoord te gaan.
Na het faillissement
Veel bedrijven stoppen voorgoed na een faillissement. Het is ook mogelijk om een doorstart te maken. Een doorstart betekent dat er niet wordt gezegd dat het bedrijf failliet is om een eventuele imagoschade te voorkomen. Er wordt gezorgd dat er zoveel mogelijk betaald kan worden om het bedrijf alsnog te redden. Je komt na een faillissementsverklaring ook in aanmerking voor de schuldsanering. Dit is een traject die je kunt doorlopen om schulden (gedeeltelijk) op te lossen.
Conclusie
Er bestaan 2 voorwaarden om een faillissement te kunnen aanvragen. Ten eerste kun je niet meer aan jouw betalingsverplichtingen voldoen. En ten tweede moeten er 2 of meer schuldeisers zijn. Het faillissement wordt aangevraagd door een verzoekschrift in te dienen bij de rechtbank. Er wordt een curator aan jou gekoppeld en hij helpt jou met het zo goed mogelijk afwikkelen van het faillissement.
Zorg ervoor dat je op tijd door hebt dat de rekeningen steeds hoger oplopen om een faillissement te voorkomen. Hoe meer schulden, hoe moeilijker het is om uit een faillissement te komen en hoe langer deze periode duurt. Weet je niet zeker of jouw bedrijf failliet dreigt te gaan? Vraag dan advies aan onze juristen.
Vragen of contact
Heb je meer vragen over dit artikel, faillissement of andere juridische vragen? Of wil je voordelige hulp van een van onze juristen hierbij? Laat dat dan weten door middel van onderstaand formuliertje. Één van onze juridisch adviseurs neemt dan snel contact met je op. Je kunt ook direct een online consult inplannen.
